Multidisipliner sanatçı Aïcha Filali gözlerini dünyaya Tunus’ta 1956’da açtı, ülkenin Fransa sömürgesi olarak geçirdiği 75 yılın ardından bağımsızlığını
kazandığı yılda. Filali’yi sanat ile ilgilenmesi konusunda teşvik eden teyzesi Safia Farhat, sömürgesizleşme sürecinin tanıklarındandı ve o dönem kurulan ilk bağımsız sanatçı grubunun bir parçasıydı. Eserleri son olarak 2022 Venedik Bienali’nde Tunus Pavilyonu’nda sergilenen Farhat, aynı zamanda ülkenin ilk kadın dergisi olan Faiza’nın yayıncıları arasındaydı. Aïcha Filali için sanat üretimi, içinde konumlu aile ortamıyla da beraber politik bir yaşam biçimine dönüştü; ülkesinin bağımsızlığının ardından başlayan halkın kendini keşfetme çabasıyla birlikte şekillendi. 1994’te aldığı UNESCO Crafts ödülünü takip eden yıl Aïcha, odağını tasarımdan görsel sanatlara yöneltti. Ahşap, seramik, kumaş çalışmalarını fotoğraf baskısı ve kolaj ile birleştirdiği eserlerinde sosyopolitik meseleleri irdeliyor ve kültürel eleştiri yöntemini çeşitli materyaller vasıtasıyla harekete geçiriyor. Filali, içinde yaşadığı kültürün sancılı bir bağımsızlık mücadelesi ardından kuşandığı lüks ve şaşaa merakını içeriden eleştiriyor. Uzun soluklu serilerinden, 2011’de başladığı düğün fotoğraflarını dijital montajlarla duvar halılarına işlediği Chbabek w 3teb’de (Düğünler), Tunus’un evlilik ve düğün geleneklerine yenilikçi perspektiflerle yaklaşıyor. Yedi gün yedi gece süren düğün eğlenceleri boyunca günlük gerçeklikten kopan taze çiftlerin unutulmaz ideal anlarını yakalamak amacıyla çekilen fotoğraflardaki sürrealist unsurlar, Filali’nin sanatsal kompozisyonlarına özgü koreografi ve şatafatlı estetikle irdeleniyor. Çiftlerin fotoğraflarını saten kumaş üzeri tül ve rengârenk boncuklarla başkalaşımdan geçiren Filali’nin kompozisyonları, imgelerdeki kişilere sonradan yerleştirilmiş güneş gözlükleriyle onları kişisel hikâyelerinden ve bireyselliklerinden arındırıyor. Mizah yönüyle de güçlü eserlerinde kullandığı malzemelerin hepsini (payet, tül, saten) Tunus’un ünlü düğün pazarlarından temin ediyor Filali. Yıllara yayılan serideki işlerin her biri, tek bir yeni evli çifte odaklanıyor; birbirlerine pasta yediren, el ele tutuşmuş arkaları dönük gülümseyen ya da aileleri ile yan yana ayakta dikilen çiftleri gördüğümüz fotoğrafların arka planları ise, bu kişilerin kıyafetleri ya da önceden çalışılmış pozları kadar absürt görünüyor. Abartılı yapılar ve anlam yükleme gayretiyle özellikle anlamsızlaştırılmış düğünlerin her daim dikkat edilmeyen yönlerini ortaya çıkarıyor. Saten güllerin ve incili parıltıların çerçevelediği gelinlerin parmaklıklar ardında dururken ellerinde yapay çiçeklerle kameraya doğru gülümsemesi, sanatçının Kuzey Afrika’da bir kadın (ve bağımsız bir özne) olarak yaşamaya dair ürettiği eleştirel söylemden sadece bir kesit. Eserleri Sotheby’s London, Marrakech Art Fair, FIAC d’Alger (Le Festival International del’Art Contemporain), Institut du Monde Arabe Paris, Galerie IFA Berlin, Artcurial Paris ve 2006 Dakar Bienali gibi birçok önemli kurum, etkinlik ve galeride sergilenen sanatçı, aynı zamanda Tunus Üniversitesi’nde öğretim üyesi. Filali, The Centre des Arts Vivants de Radès ve teyzesi anısına yaşatılan the Safia Farhat Museum for the Arts’ın da yönetim kurulunda yer alıyor.